Rozwój nowych technologii sprawił, że coraz częściej przenosimy się na ekrany telewizorów, komputerów, tabletów, smartfonów bądź czytników e-booka. Wydłużony czas jaki spędzamy przed monitorami powoduje jednak, że nasze oczy intensywnie pracują, próbując dostosować ostrość widzenia do małej czcionki urządzeń. To w konsekwencji może prowadzić do wystąpienia Syndromu Widzenia Komputerowego albo zaburzenia takiego jak suche oko. Jak więc ochronić się przez cyfrowym zmęczeniem oczu?
Na Syndrom Widzenia Komputerowego (ang. Computer Vision Syndrome – CVS) narażona jest coraz młodsza grupa populacji, a okuliści szacują, że osoby w wieku od 18 – 29 lat spędzają przy monitorach średnio 6,5 godziny dziennie. To wystarczy, by doświadczyć dolegliwości o charakterze zespołu suchego oka tj. uczucia przemęczenia i piasku pod powiekami, przekrwienia spojówek, nadmiernego łzawienia, pieczenia czy przesuszenia oczu. Dokuczliwe objawy można łagodzić doraźnie poprzez stosowanie nawilżających kropli do oczu.
CVS powoduje również wystąpienie dodatkowych problemów w postaci bólów głowy, szyi, barków oraz ramion. Winą za nie obarcza się m.in. niewłaściwą pozycję oraz ułożenie ciała podczas korzystania z urządzeń cyfrowych, zły kąt nachylenia głowy, za małą odległość oczu od ekranu czy niekorzystny rodzaj natężenia światła w pomieszczeniu. Nie można pozostawać obojętnym na wszystkie objawy, a wystarczy kilka wskazówek, by sprawić, że praca czy rozrywka z wykorzystaniem urządzeń cyfrowych będzie bezpieczniejsza dla naszego zdrowia.
Mrugaj często
Jak pokazują statystyki – mrugamy średnio 18 razy na minutę, a liczba ta spada o 30% podczas pracy przy komputerze. Powoduje to uczucie suchego oka, a więc stan kiedy powierzchnia oka nie jest wystarczająco dobrze nawilżona poprzez film łzowy. Warto pamiętać więc o świadomym mruganiu oraz mieć dodatkowo pod ręką takie preparaty jak nawilżające krople do oczu. Nie zapominajmy również o regularnych przerwach dla wzroku – wystarczy co 20 minut spojrzeć przez 20 sekund, na obiekt oddalony w głębi pomieszczenia. Przydatne są również ćwiczenia na akomodację, które rozluźniają spięte mięśnie gałki ocznej np. zataczanie oczami ósemek.
Dopasuj ustawienia monitora
Aby zmniejszyć cyfrowe zmęczenie oczu i uniknąć syndromu suchego oka, często wystarczy odpowiednio ustawić opcje ekranu. Każde urządzenie cyfrowe umożliwia bowiem regulację jasności czy migotania obrazu, możliwość wyboru rozmiaru czcionki czy temperatury kolorów. Można zainstalować chociażby oprogramowanie zmieniające barwy w zależności od pory dnia (dając bardziej przygaszone kolory wieczorem). Alternatywą jest także zaopatrzenie się monitor z wysoką rozdzielczością. Warto wypróbować różne konfiguracje sprzętowe, by znaleźć rozwiązanie najbardziej komfortowe dla naszych oczu.
Sięgnij po odpowiednie szkła
Jeśli jesteśmy użytkownikami okularów korekcyjnych, warto by były one wyposażone w odpowiednią warstwę antyrefleksyjną. Eliminuje ona odbicia czy oślepiające odblaski, powstające na szklanych powierzchniach urządzeń cyfrowych. Dodatkowo, poprawia kontrast i ostrość obrazu, dzięki czemu nasz wzrok mniej się męczy, a my możemy ograniczyć nieprzyjemne objawy suchego oka. Nowoczesne szkła mogą być wyposażone również w powłoki antystatyczne (nie przyciągające kurzu), antyelektromagnetyczne (chroniące przed promieniowaniem emitowanym przez urządzenia cyfrowe).
Jakie krople na zmęczone oczy?
W aptekach można bez recepty zakupić preparaty imitujące płyn łzowy. Takie sztuczne łzy składają się głównie z wody oraz środków zatrzymujących ją na powierzchni oka – polimerów. W ich składzie często występuje kwas hialuronowy, zapobiegający wysychaniu oczu, dekspantenol czy roztwór karboksymetylocelulozy korzystnie wpływające na odżywienie oraz nawilżenie gałki ocznej. Warto pytać w aptece o krople do oczu bez konserwantów, które bazują na sprawdzonych substancjach biologicznych i nie posiadają środków konserwujących. A dla wygody użytkowników, sztuczne łzy dostępne są w opakowaniach wielokrotnego użytku bądź tzw. minimsach tj. oddzielnych, jednorazowych pojemniczkach.
Zadbaj o higienę snu
Cyfrowe urządzenia emitują promieniowanie niebieskie, które w naturalnej postaci jest obecne w świetle słonecznym i informuje organizm o tym, że trwa dzień. Wówczas wydzielanie melatoniny, czyli hormonu warunkującego zdrowy sen jest zahamowane. Niestety używanie wieczorami smartfonów, tabletów czy oglądanie telewizji w łóżku, nie pozwala pobudzonemu mózgowi zasnąć nawet długo po zgaszeniu świateł. Ważne więc, by minimum na godzinę przed zaplanowaną porą drzemki, zrezygnować z używania urządzeń cyfrowych. Sypialnia powinna być dobrze zaciemniona tak, by nie wpadały do niej światła latarni ulicznych czy reflektorów aut.
Dieta na pomoc oczom
Warto zadbać o wzrok także poprzez stosowanie właściwej diety, bogatej w składniki takie jak beta – karoten (dostępny w czerwonych i żółtych warzywach np. dynia, marchew, morele, papryka, brzoskwinie czy w zielonych warzywach m.in. brokuły, szpinak, pietruszka, jarmuż, sałata); witaminę C (obecna w m.in. warzywach kapustnych, czarnych porzeczkach, cytrusach, papryce, natce pietruszki), witaminę E (migdały, oleje roślinne, pestki słonecznika, kiełki pszenicy). Należy sięgnąć również po luteinę (znajduje się w rybach, jajach kurzych, kiełkach zbóż, zielonych warzywach) i dostarczać jej co najmniej 6 mg dziennie czy po zeaksantynę (pomarańczowe i zielone warzywa, nektarynki, jeżyny, agrest, awokado) oraz cynk.
Syndrom Widzenia Komputerowego, będący częścią szerszego zjawiska zwanego Cyfrowym Zmęczeniem Wzroku nie oznacza, że jako użytkownicy urządzeń cyfrowych musimy z nich całkowicie rezygnować. Najrozsądniejszy jest zdrowy umiar oraz regularne badania wzroku – w przypadku, gdy dolegliwości związane z zespołem suchego oka nasilą się, konieczne jest odwiedzenie lekarza okulisty.
