Niezależnie czy pracujemy za długo przed ekranem, czy spędzamy dużo czasu za kierownicą, możemy doświadczyć różnego stopnia zmęczenia oczu – inaczej zwanego astenopią. Tak naprawdę astenopia to szereg objawów, takich jak ból głowy, szczypanie oczu, dyskomfort, nudności, problemy z ostrością i koncentracją, wrażliwość na światło, mogących wystąpić z powodu nadmiernego wytężania wzroku.
Od czego zmęczenie oczu
Zmęczenie oczu może pojawiać się podczas przeróżnych aktywności. Od długiej pracy przed monitorem czy ekranem telefonu – tutaj mówimy o cyfrowym zmęczeniu wzroku, poprzez zbyt długie czytanie, przebywanie w ciemnym lub bardzo jasnym otoczeniu czy prowadzenie pojazdów przez długi czas.
Również każda czynność wymagająca nadmiernego skupienia oraz nawet sam stres czy zmęczenie mogą wywołać zmęczenie wzroku. Narażenie oczu na suche powietrze, np. takie z wentylatora czy klimatyzacji też przyczynia się do spotęgowania objawów. No i na końcu istniejące, nieskorygowane wady wzroku, oraz choroby tym bardziej będą powodować uczucie zmęczenia wzroku.
Astenopia - jak sobie z nią radzić
Żeby poradzić sobie z astenopią w pierwszej kolejności należy skorygować wadę wzroku. Nawet przestrzeganie wszystkich zaleceń (w tym tych wymienionych poniżej), bez właściwej korekcji, nie zredukuje do końca objawów. Najprostszy przykład: jeśli pacjent ma nieskorygowany astygmatyzm, żadna zmiana środowiska pracy, oświetlenia czy filtrów na monitorze nie zrekompensuje dobrze dobranych okularów. Oko z wadą będzie mieć problem z ustabilizowaniem akomodacji oraz zawsze będzie w nim występować rozmycie obrazu (oba te czynniki wywołują zmęczenie wzroku).
Kolejnym krokiem jest zadbanie o warunki pracy. Dobre, naturalne oświetlenie, filtr światła niebieskiego, antyrefleks czy powłoki dla kierowców, dbanie o wilgotność powietrza, ustawienie ekranu zgodnie z naturalną pracą do bliży - nieznacznie w dół. Równie ważne jest robienie przerw. Najczęściej jest to zasada 20-20-20, czyli 20 sekund swobodnego, luźnego patrzenia w dal, dalej niż 20 yardów (1 yard to 0.9144 metra) co 20 minut, lub 1 minuta co 1 godzinę. Stosowanie kropli nawilżających również pomaga na objawy zmęczenia oczu, te spowodowane suchym powietrzem czy zmniejszoną częstością mrugania.
Opracował:
mgr inż. Bartosz Machna
optometrysta, ortoptysta, optyk
Źródła:
https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/asthenopia
https://www.verywellhealth.com/do-you-suffer-from-asthenopia-or-tired-eyes-3421982
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/eyestrain/symptoms-causes/syc-20372397
https://www.healthline.com/health/asthenopia#home-remedies
https://www.specsavers.com.au/help-and-faqs/what-are-the-different-types-of-eye-strain